Psychotherapeuten roepen op: zet ons in!
PSYCHOTHERAPEUTEN ROEPEN OP: ZET ONS IN!
Psychotherapeuten vragen tijdens parlementair overleg volwaardige
erkenning
Brussel, donderdag 14 maart 2024. De Belgische Federatie van Psychotherapeuten (BFPT) organiseerde een ronde tafel in het Federaal Parlement om aan te dringen op een volwaardige erkenning van hun beroep. Tijdens de ronde tafel, gemodereerd door VRT-nieuwsanker Riadh Bahri, hekelde de BFPT dat de psychotherapeuten vandaag niet volop worden ingeschakeld om tegemoet te komen aan de groeiende nood aan mentale zorg. Psychotherapeuten, psychiaters, psychologen, huisartsen en creatieve therapeuten roepen daarom op om het kader voor geestelijke gezondheidsberoepen te herzien in de komende regeringsonderhandelingen.
Nood aan een duidelijk kader voor geestelijke gezondheidszorg
Psychotherapeuten zijn vandaag als schakel in een geïntegreerde zorg ondergewaardeerd, zelfs vergeten. In 2014 werden psychotherapeuten niet opgenomen in de Wet op Geestelijke Gezondheidszorgberoepen. Vandaag blijkt dat dit een foute beslissing was. Want veel mensen die vandaag een hulpvraag hebben, vinden niet altijd de weg naar de juiste zorg. Sonja Delbeecke, voorzitter van de BFPT benadrukt: “Het verschil tussen psychotherapeuten en psychologen is niet altijd helder voor de doorsneeburger. Laat ons een duidelijk en kwalitatief kader scheppen, zowel voor erkenningen als voor de opleidingen. We zijn nochtans een belangrijke schakel om de hoge nood aan geestelijke zorg te beantwoorden.”
Psychotherapeuten als volwaardig lid van een multidisciplinair team
Tijdens het debat werd onderlijnd dat de nood aan psychologische begeleiding veel groter is dan de budgetten die gereserveerd zijn in het kader van de nieuwe RIZIV-conventie van de Minister van Volksgezondheid. “Het is slechts het tipje van de ijsberg”, zegt Sonja Delbeecke, “wij zeggen tegen de minister: “Zet ons in! Nu vergeet u een belangrijk lid van het team. Spreek over ons én met ons. Wij willen samen met alle collega’s en vanuit ieders expertise de mentale gezondheid van de Belg als topprioriteit maken en oplossingen bieden op maat van iedereen.” En dat team is een team met diverse experten; huisartsen, verpleegkundigen, psychiaters, psychologen, psychotherapeuten, … Die samenwerking gaat niet vanzelf en ook daar zijn investeringen nodig; zorgverleners moeten financieel en organisatorisch gestimuleerd worden om tijd te maken voor die multidisciplinaire aanpak.
Een lage drempel en open deur door psychotherapeuten
De nood is hoog in de eerstelijnszorg. 30% van de consultaties bij huisartsen vandaag zijn mentale zorgvragen. Dat terwijl deze al verdrinken in het werk. Ook de stijgende verslavingsproblematiek vraagt voor een aanpak dicht bij de patiënt. Tijdens de ronde tafel stipten de aanwezigen de noodzaak aan om de diversiteit beter te weerspiegelen in de zorgverlening. Veerle Claes, bestuurslid van de BFPT, legt uit: “De drempel is vaak een probleem in preventie en behandeling van mentale problemen. Het blijft een taboe en één op drie patiënten hoopt vaak dat zijn of haar angsten of depressie vanzelf zullen verdwijnen. Daarom is de nabijheid zo belangrijk. Men moet de deur helpen openen, zeker binnen bepaalde, moeilijk bereikbare, gemeenschappen of groepen. Psychotherapeuten met een vooropleiding van bachelors en masters in de humane wetenschappen kunnen anticiperen en dus vroegtijdig én laagdrempelig ingrijpen wanneer nodig.”
Psychotherapeuten vragen een zitje aan tafel
Tijdens de ronde tafel vroegen de aanwezigen om een zitje aan tafel te krijgen en gehoord te worden door de minister, die zich vandaag te beperkt laat adviseren. In de beleidsnota Volksgezondheid 2024 vindt men geen enkele keer het woord “psychotherapeuten” terug naast de talrijke verwijzingen naar psychologen, orthopedagogen en psychiaters, stelt de BFPT. De Federatie vraagt dit te veranderen met drie concrete beleidsaanbevelingen:
1. Op federaal vlak. De herziening van de huidige WUG-wetgeving (Wet op de Uitoefening van de Geestelijke Gezondheidszorg), om psychotherapeuten volwaardig in deze wet op te nemen. De aanbeveling van de BFPT is voor een uitbreiding van de GGz-beroepen door:
- Psychotherapie te benaderen als afzonderlijke discipline
- Psychotherapeuten te erkennen als autonoom beroep binnen de WUG-wetgeving.
- De oprichting van een Hoge Raad voor Geestelijke Gezondheidszorg
2. Op gemeenschapsniveau. De kwaliteit hoog houden in een multidisciplinair systeem. Geestelijke gezondheid eist een complexe aanpak en een hoge kwaliteitsstandaard. Het zorgsysteem verschuift van een silo-denken naar een multidisciplinaire benadering. De Belgische Federatie van Psychotherapeuten stelt voor op de verschillende gemeenschapsniveaus om de opleidingen en vormingen voor psychotherapeuten en creatieve therapeuten te herzien, gebaseerd op vooropgestelde criteria. Een kwalitatief opleidingskader zal duidelijkheid scheppen voor alle betrokken partijen en in eerste instantie de patiënt zelf. Zo kan die op een laagdrempelige manier de juiste zorg vinden.
3. De wachttijden verkorten om zorg op maat te bieden. Er wordt nog te weinig ingezet op preventie en ook het nog steeds bestaande taboe in combinatie met een relatief hoogdrempelig aanbod, zorgt ervoor dat de zoektocht naar hulp lang uitgesteld wordt. De erkenning van psychotherapie als beroepstitel en psychotherapie als beroep moet ertoe leiden dat er een gezamenlijk aanspreekpunt en statuut komt voor alle psychotherapeuten die aan de kwaliteitsnormen voldoen. Hiermee kan men de wachttijden inkorten, maar ook de juiste expertise inschakelen.
De ronde tafel werd georganiseerd door de BFPT, met de steun van federale parlementsleden Kathleen Depoorter (N-VA) en Nathalie Muylle (CD&V), in aanwezigheid van volksvertegenwoordiger Jeremie Vaneeckhout (Groen) en kandidaten Stéphanie Lange (Les Engagés) en Charles Hosten (Défi). Vanuit het veld waren psychotherapeuten, creatief therapeuten, psychologen, psychiaters, huisartsen, ervaringsdeskundigen en andere experten aanwezig.
Over de Belgische Federatie van Psychotherapeuten
De Belgische Federatie van Psychotherapeuten is een organisatie bestaande uit psychotherapeuten uit verschillende psychotherapeutische stromingen en organisaties. We streven naar de verdere kwalitatieve uitbouw van psychotherapie door het benaderen van psychotherapie als een afzonderlijke discipline en het erkennen van psychotherapeuten als autonome beroepsbeoefenaars. De Federatie wil een gesprekspartner zijn voor het beleid. We erkennen zowel de huidige erkende vooropleidingen als bachelors & masters in menswetenschappen als psychotherapeuten, mits zij een specifieke opleiding psychotherapie volgen die aan de gestelde kwaliteitseisen voldoet. De Federatie waardeert diversiteit, werkt vanuit de vraag van de persoon, streeft naar vertrouwen en vernieuwing, en hanteert respect en transparantie binnen de organisatie. De Belgische Federatie van Psychotherapeuten vertegenwoordigt 5 organisaties die samen meer dan 1.800 leden representeren
